Op 16 november ’24 ging ik naar de theatervoorstelling “Yoroboshi: The Weakling” kijken, geschreven en geregisseerd door de Japanse Satoko Ichihara.

Het toneelstuk is een moderne herinterpretatie van de Japanse legende, ‘Shuntoku Maru’, waarbij tragedie, ziekte, opoffering en loyaliteit als rode draad door het verhaal lopen. Het gaat over een jongen die blind wordt van verdriet nadat hij verwaarloosd wordt door zijn vader en op zoek gaat naar zijn moeder.

Het verhaal is als volgt opgebouwd: het stuk begint met de introductie van de hoofdpersonages, de blinde jongen, zijn vader en zijn stiefmoeder. De relaties tussen deze personages zijn gespannen en complex. De jongen wordt vervolgens verstoten door zijn vader, wat leidt tot een innerlijke en fysieke zoektocht naar verbondenheid en begrip.​ Tijdens zijn reis wordt de jongen geconfronteerd met persoonlijke en maatschappelijke trauma's. Uiteindelijk worden zowel hij, de vader als de moeder geconfronteerd met de gevolgen van hun daden en keuzes, wat ruimte biedt voor reflectie en mogelijke verlossing.

Qua vormgeving was het theater gebaseerd op het traditionele Japanse poppenspel, waarbij de traditionele poppen vervangen werden door sekspoppen, etalagepoppen en speelgoedpoppen. De poppen werden hierbij bestuurd door mensen. Een verteller leidde ons door het verhaal.

Deze toneelvoorstelling was uniek in verschillende facetten en stond bulk van de contrasten. De voorstelling intrigeerde me enorm, en ik kan nog steeds niet zeggen of ik het uiteindelijk goed vond of niet. Het bracht me alleszins in vervoering en liet een diepe indruk na.

Zo was de opstelling van het toneel al bijzonder te noemen. Op het grote podium werd een kleine fluwelen lijst opgesteld van donkerrood en goud. Binnen deze fluwelen lijst speelt het theater zich heel de tijd af.

Dan was er de combinatie van de poppen en de poppenspelers achter de pop. Het was moeilijk om te bepalen op welk van de twee je de focus zou leggen en deze dan ook vast te houden. Ik merkte dat ik regelmatig switchte tussen de pop en de speler, en moeite had om emotie bij één van de twee te leggen. Je voelde emoties door het verhaal dat de verteller bracht, en de (harde) bewegingen die men de poppen liet maken. Toch waren zowel de poppen (uiteraard) als de poppenspelers emotieloos en had ik daardoor moeite om me helemaal in de personages in te leven. Met gericht licht werden de poppen en acteurs op belangrijke momenten belicht, waardoor het stuk meer gevoel en dynamiek krijgt.

 Achteraf las ik dat het een bewuste opzet van Ichihara was om de poppenspeler achter de pop te laten zien. Door een pop te zien die door een mens wordt bestuurd, wordt duidelijk dat het slechts een pop is. Tegelijkertijd maakt dit de blik complexer, omdat de toeschouwer naar de pop begint te kijken als een mens, terwijl er iemand achter staat. Daarnaast wou ze door het gebruik van poppen de uitdrukking van geweld minder direct maken. Hier is ze naar mijn mening in geslaagd, omdat de voorstelling zware thema’s als kinderverwaarlozing en fysiek en seksueel geweld bevat en het door het gebruik van de poppen om dit uit te drukken toch iets zachter werd. Ichihara wou met het poppenspel een afstand creëren, waardoor een meer afstandelijke analyse van het geweld mogelijk is, maar ook het idee dat de zwakkeren worden gemanipuleerd om te handelen.

Vervolgens valt er ook zeker iets over de muziek in de theatervoorstelling te vertellen. De muziek was geen achtergrondgeluid, maar was heel aanwezig  en hielp om mee het verhaal te vertellen en emoties over te brengen. Traditionele Japanse muziek werd gecombineerd met experimentele elementen, als noise en elektronische muziek. Deze combinatie creëerde een contrast tussen het traditionele en het hedendaagse.

Bij het schrijven van dit verslag voel ik dat de theatervoorstelling me intrigeerde, maar vooral omdat het juist zo bevreemdend en toch wat afstandelijk aanvoelde. Het gebruik van de poppen creëerde voor mij een afstand, waardoor ik me niet helemaal in de voorstelling kon inleven.